6 Zdjęcia
Roman Modzelewski był jednym z tych twórców, którzy podjęli pionierskie w Polsce prace w laminacie poliestrowo-szklanym. Miał już za sobą pierwsze sukcesy w projektowaniu mebli (II nagroda w dziale mebli za fotel i krzesło z giętej sklejki na II Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz w Warszawie, 1957) kiedy w roku 1958 podjął i ukończył swoje eksperymenty z żywicami. Ich owocem jest fotel nie mający precedensu w historii projektowania tego okresu.
W przemysłowej produkcji mebli w Polsce już na początku lat 50. postulowano rozpoczęcie eksperymentów z wprowadzaniem tworzyw sztucznych, jednak dostęp do nich był mocno ograniczony lub po prostu wręcz niemożliwy. Modzelewski podjął się samodzielnie, we własnej pracowni, realizacji fotela o siedzisku uformowanym z żywicy epoksydowej zbrojonej szklaną matą. I udało się. Fotel Modzelewskiego powstał nie w fabryce, a w pracowni artysty.
RM58 – jeden z dwóch pierwszych w Polsce mebli z tego tworzywa – zaskakuje nie tylko nowatorstwem zastosowanej technologii, ale przede wszystkim wypracowaną w tworzywie w pełni zamkniętą organiczną formą. Czyni to ten projekt wyjątkowym nie tylko w historii polskiego, ale i światowego wzornictwa. Siedzisko wraz z podłokietnikami jest jednorodną formą pozbawioną linii prostych. Obłe kształty stworzyły nie tylko interesujący efekt plastyczny, ale i wygodny w użytkowaniu mebel, dopasowany do ludzkiego ciała. Pierwszy był kolor biały, potem kolejno: czarny, czerwony, zielony i żółty.
Płynność kształtu siedziska RM58 przywodzi na myśl formę samorodną i niewątpliwie ma swoje źródła w poszukiwaniach natury rzeźbiarskiej. Modzelewski z wykształcenia był malarzem (absolwent warszawskiej ASP) i całe życie uprawiał malarstwo abstrakcyjne. Wątek projektowy pojawił się w jego twórczości wraz pracą pedagogiczną na łódzkiej ASP, którą aktywnie, od początku powstania współtworzył. Malował i rzeźbił. Projektował biżuterię, formy metalowe, meble i jachty.
Eksperymentalny projekt Romana Modzelewskiego wprowadził do polskiego wzornictwa mebli zupełnie nowy typ konstrukcji. Zastosowanie żywicy pozwoliło na uformowanie łupinowego siedziska, które wyróżniało się na tle innych – modelowanych z wycinanych w odpowiedni kształt i giętych płatów sklejki lub winiduru oraz tych wyplatanych z igielitowych linek na metalowej konstrukcji.
Autor opatentował fotel w roku 1961, jednak pomimo starań nie wszedł on nigdy do produkcji. Patent jest konsekwencją zainteresowania ze strony jednego ze współpracowników Le Corbusier’a, który wyraził chęć zakupu celem wdrożenia. Realia PRL stanęły na przeszkodzie finalizacji tego przedsięwzięcia. Projektant zniechęcony tą sytuacją zaniechał dalszej pracy nad nowymi meblami. Jego fascynacja możliwościami kreacji tkwiącymi w materiałach syntetycznych znalazła kontynuację w sferze projektowania jachtów.
Fotel RM58 został po ponad pięćdziesięciu latach wdrożony do seryjnej produkcji w nowym materiale i technologii – poletylen, rotoformowanie. Po raz pierwszy – dzięki firmie VZÓR, której jestem jednym ze współwłaścicieli – RM58 jest dostępny na rynku. Od paru miesięcy można go zobaczyć nie tylko na wystawach. Ikona polskiego designu jest dostępna każdemu i każdy może docenić nie tylko jego piękna formę, ale i walory funkcjonalne.
Dzisiaj o godzinie 18.00 w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi zostanie otwarta wystawa „Roman Modzelewski. Spektrum”, której mam przyjemność był jednym z kuratorów. Ekspozycja obejmuje różnorodne pola działalności artysty. Towarzyszy jej katalog, w którym znajdziecie Państwo między innymi tekst mojego autorstwa o meblach projektu Modzelewskiego. Zatytułowałam go „Abstrakcyjne myślenie o formie”. W mojej ocenie to właśnie wyróżnia i jednocześnie spina klamrą wielowątkową twórczość Modzelewskiego.
Krystyna Łuczak-Surówka